تفسیر موضوعی ناظر برنیاز جامعه اسلامی از دیدگاه شهید صدر بررسی شد
تاریخ انتشار: ۱۷ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۳۳۷۳۹
به گزارش خبر گزاری صدا و سیما این نشست که با همکاری ژ اندیشگاه فرهنگی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران و پژوهشگاه تخصصی شهید صدر برگزار شد و حجت الاسلام و المسلمین سید امید مؤذنی ضمن معرفی شخصیت فردی و اجتماعی شهید صدر، اندیشههای او را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داد.
مؤذنی با اشاره به اینکه برای شناخت اندیشههای شهید صدر باید ابعاد مختلف شخصیت وی مورد بررسی قرار گیرد، گفت: برخی از خطاها و برداشتهای نادرست که ناظر بر ناآگاهی نسبت به شرایط اجتماعی و ویژگیهای شخصیتی شهید صدر بوده، باعث شده اندیشههای شهید صدر و ابعاد مختلف شخصیت او به درستی تحلیل و شناخته نشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی افزود: باید توجه داشت تولید کننده متن در چه بافت زمانی، شرایط اجتماعی و تاریخی زیسته و زیست او چه تأثیری بر گفتار و نوشتار او گذاشته است که شناخت این فاکتورها برای دریافت ابعاد مختلف شخصیت و اندیشه یک اندیشمند مهم است.
این مدرس علوم حوزوی با اشاره به پیشینه و بافت زیسته شهید صدر گفت: آیت الله شهید صدر از خاندانی مهم و تاثیرگذار در علم شیعه در سدههای اخیر است. شهید صدر در طول زندگی 45 ساله خود پژوهش و دستاوردهای مهمی در حوزه علوم فقهی و تأثیر آن بر زندگی اجتماعی انسان به ثمر رسانده است که تفسیر موضوعی او از آخرین دستاوردها و فراوردههای علمی این اندیشمند است که امروزه در اختیار ما است؛ زیرا پس از آن هرچه تولید کرده در دوران حبس و در زندان رژیم بعث عراق بوده و مصادره شد.
وی افزود: آیت الله شهید صدر یک شخصیت فقیه و اصولی، فیلسوف و عالمی است که در علوم حوزوی به طور خاص و چه در علوم انسانی به شکل کلی صاحب دیدگاه بوده است که تأکید و توجه بر جنبه فقه و اصول در مباحث ایشان بسیار مهم است؛ چراکه رکن اصلی شخصیت ایشان را فقاهت تشکیل میدهد و شناسایی ما نسبت به شخصیت او با محور فقاهت سنجیده میشود.
حجت الاسلام مؤذنی نوآوری در تفسیرهای شهید صدر را مشخصه بارز در تفسیرهای ارائه شده از وی دانست و گفت: مفسر قلمداد کردن شهید صدر را اگر به معنای رایج یعنی تفسیر حجم انبوهی از گفتارهای تفصیلی بدانیم و یا در مقایسه با شخصیت بارز علامه طباطبایی بررسی کنیم، حتماً نمیتوان شهید صدر را از حیث حجمِ دستاوردها مفسر دانست. اما از این رو که شهید صدر در حوزه تفسیر دست به نوآوری زده، میتوان او را مفسر نامید؛ زیرا نوآوریهای مهمی در مقوله تفسیر داشته است. سطح نوآوری او در تفسیر به گونهای بوده که میتوان شهید صدر را پایه گذار مکتب جدید در علم تفسیر دانست. نوآوری تفسیری شهید صدر به اندازهای است که برخی از پژوهشگرانِ حوزه مطالعات تفسیری مدعی هستند که مطالعات تفسیری 4 دهه گذشته جهان اسلام متأثر و یا ناظر بر روش تفسیری شهید صدر است. به این معنا که دستاورد روشی در حوزه تفسیر در جهان اسلام ناظر بر روش صدر بوده است.
وی درباره شهید صدر با مطالعات تفسیری و قرآنی افزود: اولین بروز و ورود شهید صدر به جهان علم و اندیشه، چاپ همزمان 2 کتابِ «غایب الفکر» که یک مجموعه 10 جلدی از اندیشههای اصولی است و همچنین کتاب «فدک در تاریخ» است. طبق روایتها کتاب «فدک در تاریخ» اثری است که ظاهراً شهید صدر در 13 سالگی نوشته است و البته این موضوع محل اختلاف شاگردان او بوده است. برخی معتقدند این کتاب در سن 11 سالگی، برخی میگویند در سن 13 سالگی و بعضیها نگارش این کتاب را مربوط به 17 سالگی شهید صدر میدانند. اما بررسیها و مطالعات شخصی من نشان میدهد که این کتاب در 11 سالگی شهید صدر نوشته شده در 13 سالگی بازنویسی و در 20 سالگی به چاپ رسیده است.
مؤذنی گفت: شهید آیت الله صدر از ابتدای حضور خود در جهان علم و اندیشه و از زمانی که به مثابه یک اندیشمند کتابهای او منتشر شد؛ مجتهد بود و اجتهاد صدر را دو مرجع عالیقدر شیخ محمدرضا آل یاسین و حضرت آیت الله خویی تایید کرده اند. نکته قابل توجه این است که یکی از شروط شهید صدر برای ورود به عالم تفسیر مجتهد بودن فرد است. یعنی فردی میتواند وارد عالم تفسیر شود که توانایی استنباط مقصود وحیانی را از متون دینی داشته باشد و نظامِ اعتبارِ استنباط را کسب کرده باشد و با روشی معتبر، متون دینی را خوانش و به محتوای آن دست پیدا کند. به همین دلیل است که در همه دستاوردهای نظری او روح قرآنی وجود دارد.
وی توجه به مفاهیم در اندیشههای آیت الله شهید محمدباقر صدر را یکی از مهمترین ارکان شناخت اندیشههای او بیان کرد و گفت: شهید صدر به مفاهیم میپردازد و حقایق و وقایع مختلفِ موجود در زندگی را در ابعاد مختلف انسان شناسی و هستی شناسی بررسی میکند و بخش قابل توجهی از این مفاهیم را از دل قرآن تفسیر میکند. توجه شهید صدر به مفاهیم قرآنی در تمام ابعاد پژوهشهای شهید صدر قابل تامل است.
وی گفت : از این جهت تفسیر موضوعی شهید صدر در حوزه محتوا درباره منطق تحول اجتماعی حرف میزند و این منطقِ تحول اجتماعی با مدلی که شهید صدر در آغاز حرکت سیاسی خود یعنی مدل حزب طراحی کرده بود؛ متفاوت است. شهید صدر معتقد است که تحول اجتماعی از انسان آغاز میشود و انسان میتواند تحول اجتماعی و در ادامه تحول تاریخی را به وجود آورد. در این مسیر زیرساختهای فکری مهمی را باید بپذیرد تا عمل انقلابی شکل گرفته و در نتیجه تداوم و ارتقای این موضوع نظام فرهنگی شکل خواهد گرفت.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
کلیدواژه: تحول اجتماعی شهید صدر ابعاد مختلف شهید صدر شهید صدر شهید صدر دستاورد ها آیت الله
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۳۳۷۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دیدگاه یک استاد دانشگاه درباره تعطیلی جمعه و شنبه
تبدیل تعطیلی هفتگی ایرانیان مسلمان به جمعه و شنبه حرکتی برخلاف سنت فرهنگی، تاریخی و تمدنی ماست که یک نماد اسلامی، یعنی آدینه را به حاشیه میراند و تمدن ایرانی ـ اسلامی را ناخواسته به زیر بلیت و نمادهای دیگران میکشاند. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، محمدرضا ترکی استاد دانشگاه و عضو فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در یادداشتی درباره اختلاف نظرها درباره تعطیلی پنجشنبه یا شنبه نوشت: «تعطیلات هفتگی در دنیا و در میان مذاهب مختلف موضوعی هویتی و نمادی تمدنی است. چنانکه میدانیم، در جوامع یهودی «شنبه» روز تعطیل است و یهودیان اگر بخواهند روزی را، بهجز شنبه، تعطیل کنند، روز قبل از شنبه، یعنی «جمعه» را تعطیل میکنند. شنبه براساس اساطیر یهودی روزی است که خداوند از آفرینش فارغ شد و به استراحت پرداخت.
مسیحیان نیز که میراثدار آیین مهر هستند، و روز «یکشنبه» را که روز خورشید است روز مقدّس خود میشمارند، اگر بخواهند روز دیگری را تعطیل کنند، روز قبل از آن یعنی شنبه را بر تعطیلات هفتگی میافزایند.
هیچکدام از پیروان این مذاهب هرگز روز بعد از روز آیینی خود را بهعنوان روز تعطیل برنگزیدهاند، چون این اقدام روز مقدس آنان را به حاشیه میبرد و از میزان اهمیت نمادهای فرهنگی و تمدنی آنان میکاهد، لذا هرگز دیده نشده که یهودیان روزهای «شنبه و یکشنبه» و مسیحیان روزهای «یکشنبه و دوشنبه» را بهعنوان تعطیلات هفتگی بپذیرند.
روز تعطیل و جشن هفتگی مسلمانان هم، براساس متون و اسناد و سنت مقدس اسلامی روز «جمعه» است. روز جمعه چون روز اجتماع و جشن مسلمانان بوده، آن را در عربی جمعه، بهمعنی روز اجتماع و در زبان فارسی «آدینه» بهمعنی روز جشن و سرور نامیدهاند.
مردم ایران معمولاً روز پنجشنبه را به برگزاری آیینهای خاصی چون زیارت اهل قبور و رفتوآمدهای خانوادگی و امثال آن میپردازند.
بنابرآنچه گذشت تبدیل تعطیلی هفتگی ایرانیان مسلمان به جمعه و شنبه حرکتی برخلاف سنت فرهنگی، تاریخی و تمدنی ماست که یک نماد اسلامی، یعنی آدینه را به حاشیه میراند و تمدن ایرانی ـ اسلامی را ناخواسته به زیر بلیت و نمادهای دیگران میکشاند.
اخیراً شاهد جوسازیهای رسانهای شدیدی برای حذف تعطیلی شنبه به جای پنجشنبه هستیم. بهانه طرفداران شنبه به جای پنجشنبه پارهای منافع اقتصادی و همگامی با تعطیلات جهانی و در واقع تن دادن به هنجارهای جهانیسازی است. این زمزمه نغمهای است بدآهنگ و ناموافق با سنت تاریخی مسلمانان و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و حرکتی است نسنجیده و خام، زیرا هماهنگی با تجارت و تعطیلات جهانی که تنها به بخشی از شرکتها و بازرگانان ایرانی ربط دارد، هرگز اقتضا نمیکند تعطیلات ملی بیش از هشتادوچند میلیون ایرانی که براساس سنتهای کهن و اصیل شکل گرفته، دستخوش تغییری مخرّب واقع شود. برای رفع این مشکل کافی است بخشهای مرتبط با تجارت خارجی را، در حد لازم و ضروری، در وزارتخانهها و بخشهای اقتصادی در روزهای پنجشنبه فعال نگهداریم.
سروده تازه محمدرضا ترکی برای مردم غزه؛ سرقت سیاهی از کلاف گیسوی زنان، قتلعام خواب کودکاناین استدلال که برخی، یا بیشتر کشورهای عربی چنین تغییری را در تعطیلات هفتگی کشورشان اعمال کردهاند هم استدلال کاملی نیست، زیرا این کشورها الگوی ما نیستند و اگر بنا باشد ما در همهجا پاجای پای آنها بگذاریم، باید تقویممان را هم، مثل آنها، به میلادی تبدیل کنیم و...!
و سرانجام، موضوع تعطیلات هفتگی امری صرفاً اقتصادی نیست که چند انجمن اقتصادی بتوانند درباره آن ابراز نظر کنند و بخواهند بر اساس جوسازی و تبلیغات رسانهای سرنوشت آن را رقم بزنند. اساساً موضوعات فرهنگی در حوزه درک و تخصص این انجمنها و محافل نیست. چنین تغییراتی دارای ابعاد و دامنههای تاریخی و تمدنی و فرهنگی ریشهدار است.
انتهای پیام/